Hướng Dẫn Chi Tiết Về Hệ Thống Thuế Ở Đức

Đức là một trong những quốc gia có hệ thống thuế phức tạp và nghiêm ngặt nhất châu Âu. Việc hiểu rõ các quy định về thuế tại Đức không chỉ giúp bạn tuân thủ pháp luật mà còn hỗ trợ tối ưu hóa các khoản chi phí và tăng cường quản lý tài chính cá nhân hoặc doanh nghiệp một cách hiệu quả. Đối với cộng đồng người Việt sinh sống, làm việc hoặc kinh doanh tại Đức, việc nắm vững các quy định về thuế là điều không thể bỏ qua. Bài viết này, Du Học Nước Đức sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về các loại thuế cơ bản, hướng dẫn khai báo thuế, và những lưu ý quan trọng để giúp bạn an tâm hơn khi đối mặt với các nghĩa vụ thuế ở Đức.

Giới thiệu về hệ thống thuế ở Đức 

Hệ thống thuế tại Đức được coi là một trong những hệ thống phức tạp và toàn diện nhất trên thế giới. Nó được xây dựng trên nguyên tắc công bằng và khả năng chịu đựng của người nộp thuế, nhằm đảm bảo rằng các cá nhân và doanh nghiệp đóng góp công bằng vào ngân sách quốc gia. Ở Đức, thuế không chỉ là nguồn thu chính của nhà nước mà còn là công cụ để điều tiết kinh tế và xã hội.

Hệ thống thuế tại Đức bao gồm nhiều loại thuế khác nhau, áp dụng cho cả cá nhân và doanh nghiệp. Các loại thuế chính bao gồm thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng (Mehrwertsteuer hoặc VAT), thuế doanh nghiệp, và thuế tài sản. Mỗi loại thuế có các quy định, mức thuế suất, và cách thức khai báo khác nhau, tùy thuộc vào tình trạng tài chính và hoạt động của đối tượng nộp thuế.

Việc hiểu rõ các quy định và nghĩa vụ thuế tại Đức là vô cùng quan trọng đối với bất kỳ ai sinh sống, làm việc, hoặc kinh doanh tại đây. Bằng cách nắm vững các nguyên tắc cơ bản của hệ thống thuế, bạn có thể đảm bảo tuân thủ đúng luật pháp, tối ưu hóa các khoản khấu trừ thuế, và giảm thiểu rủi ro bị phạt vi phạm.

Các loại thuế cơ bản tại Đức

Hệ thống thuế tại Đức bao gồm nhiều loại thuế khác nhau, mỗi loại đều có mục đích và cách tính riêng, áp dụng cho các đối tượng khác nhau. Dưới đây là các loại thuế cơ bản mà bạn cần biết khi sống hoặc kinh doanh tại Đức:

Thuế thu nhập cá nhân

Đây là loại thuế chính áp dụng cho mọi cá nhân có thu nhập tại Đức. Thuế thu nhập cá nhân được tính dựa trên tổng thu nhập hàng năm của người nộp thuế, bao gồm lương, thu nhập từ kinh doanh, đầu tư, và các nguồn khác.

Thuế suất thuế thu nhập cá nhân tại Đức là lũy tiến, nghĩa là càng có thu nhập cao, bạn càng phải trả nhiều thuế. Mức thuế suất bắt đầu từ 0% cho những người có thu nhập rất thấp và có thể lên đến 45% cho những người có thu nhập cao.

Người nộp thuế có thể yêu cầu khấu trừ cho các chi phí như chi phí chăm sóc con cái, chi phí giáo dục, và đóng góp từ thiện.

Thuế giá trị gia tăng

Thuế giá trị gia tăng (VAT) là một loại thuế gián tiếp được áp dụng trên hầu hết hàng hóa và dịch vụ tại Đức. Người tiêu dùng cuối cùng là người chịu thuế này, nhưng doanh nghiệp là người thu thuế và nộp cho nhà nước.

Có hai mức thuế VAT chính: 19% cho hầu hết các hàng hóa và dịch vụ, và 7% cho các mặt hàng đặc biệt như thực phẩm, sách, và dịch vụ y tế.

Một số hàng hóa và dịch vụ nhất định, như dịch vụ tài chính, giáo dục, và chăm sóc y tế, có thể được miễn thuế VAT.

Thuế doanh nghiệp 

Thuế doanh nghiệp là loại thuế áp dụng cho lợi nhuận của các công ty và doanh nghiệp tại Đức. Các doanh nghiệp phải nộp thuế này trên thu nhập ròng của họ sau khi đã trừ các chi phí hợp lệ.

Mức thuế suất doanh nghiệp tiêu chuẩn tại Đức là 15%. Ngoài ra, còn có một khoản phụ thu đoàn kết 5,5% trên số thuế doanh nghiệp phải nộp.

Các công ty lớn thường phải trả thêm thuế thương mại với mức thuế suất khác nhau tùy thuộc vào địa phương.

Thuế tài sản 

Mặc dù thuế tài sản không còn được áp dụng từ năm 1997, nhưng đây vẫn là một chủ đề được thảo luận nhiều và có thể quay trở lại trong tương lai. Thuế này sẽ đánh vào giá trị tài sản của cá nhân và doanh nghiệp. Hiện nay, thuế tài sản không được thu tại Đức, nhưng nhiều chuyên gia tài chính và chính trị gia đang kêu gọi sự tái áp dụng của nó như một công cụ để giảm bất bình đẳng kinh tế.

Thuế chuyển nhượng bất động sản

Đây là loại thuế áp dụng khi mua bán bất động sản tại Đức. Người mua phải trả thuế này trên giá trị giao dịch bất động sản. Tùy thuộc vào bang nơi bất động sản được mua, mức thuế suất có thể dao động từ 3,5% đến 6,5%.

Thuế nhà thờ 

Thuế nhà thờ là loại thuế áp dụng cho các thành viên của các tôn giáo chính thức tại Đức, như Giáo hội Công giáo và Tin lành. Số tiền thuế này được sử dụng để hỗ trợ hoạt động của các tôn giáo đó. Mức thuế suất nhà thờ thường là 8-9% của thuế thu nhập cá nhân, tùy thuộc vào bang nơi bạn sống.

Các bước để khai báo thuế tại Đức

Khai báo thuế tại Đức là một quy trình bắt buộc đối với hầu hết các cá nhân và doanh nghiệp có thu nhập tại quốc gia này.

Việc khai báo thuế đòi hỏi sự chính xác và tuân thủ đúng các quy định pháp luật, nhằm tránh các hậu quả pháp lý và tài chính không mong muốn. Dưới đây là các bước cơ bản để khai báo thuế tại Đức:

Xác định nghĩa vụ khai báo thuế

Không phải ai cũng bắt buộc phải khai báo thuế tại Đức. Tuy nhiên, những người có thu nhập từ nhiều nguồn, làm việc tự do, hoặc có thu nhập cao đều cần phải khai báo thuế. Nếu bạn nhận được thông báo từ sở thuế yêu cầu khai báo, bạn bắt buộc phải thực hiện. Thông thường, thời hạn để nộp tờ khai thuế cho năm trước đó là ngày 31 tháng 7. Tuy nhiên, nếu sử dụng dịch vụ của một kế toán viên thuế, thời hạn này có thể được gia hạn đến ngày 28/29 tháng 2 của năm sau.

Chuẩn bị tài liệu cần thiết

Bao gồm các biên lai lương, giấy xác nhận lương, biên lai từ các nguồn thu nhập khác như cho thuê nhà, lãi suất, hoặc cổ tức. Thu thập các hóa đơn và biên lai cho các chi phí có thể được khấu trừ thuế như chi phí y tế, chi phí chăm sóc con cái, chi phí giáo dục, và các khoản đóng góp từ thiện.

Tùy thuộc vào tình trạng cá nhân của bạn, bạn có thể cần cung cấp thêm các tài liệu khác như chứng từ bảo hiểm, hợp đồng vay nợ, hoặc tài liệu về bất động sản.

Chọn phương pháp khai báo 

• Khai báo trực tuyến: ELSTER là hệ thống khai báo thuế trực tuyến chính thức của Đức. Bạn có thể đăng ký tài khoản, nhập thông tin, và nộp tờ khai thuế trực tiếp trên nền tảng này. ELSTER có sẵn bằng tiếng Đức và là công cụ phổ biến cho những ai quen thuộc với hệ thống thuế của Đức.
• Khai báo thông qua phần mềm: Có nhiều phần mềm hỗ trợ khai báo thuế tại Đức, như WISO Steuer, Taxfix, hoặc Smartsteuer. Những phần mềm này thường cung cấp giao diện thân thiện và hướng dẫn chi tiết, giúp đơn giản hóa quá trình khai báo thuế, đặc biệt là đối với người nước ngoài.
• Kế toán viên thuế : Nếu thuế của bạn phức tạp hoặc bạn cảm thấy không tự tin khi tự khai báo, bạn có thể thuê một kế toán viên thuế. Họ sẽ giúp bạn chuẩn bị và nộp tờ khai thuế, cũng như tư vấn các chiến lược tối ưu hóa thuế.

Điền tờ khai thuế

Điền thông tin cá nhân của bạn, bao gồm tên, địa chỉ, số thuế, và tình trạng hôn nhân.

Liệt kê tất cả các nguồn thu nhập của bạn, bao gồm thu nhập từ lương, kinh doanh, đầu tư, hoặc cho thuê tài sản.

Điền vào các chi phí mà bạn muốn yêu cầu khấu trừ, như chi phí y tế, chi phí giáo dục, hoặc chi phí di chuyển liên quan đến công việc.

Nộp tờ khai thuế

• Khai báo trực tuyến: Nếu sử dụng ELSTER hoặc phần mềm khai thuế, bạn có thể nộp tờ khai thuế trực tiếp qua hệ thống trực tuyến. Đảm bảo rằng bạn đã kiểm tra kỹ mọi thông tin trước khi gửi đi.
• Nộp qua bưu điện: Nếu khai báo thuế bằng giấy, bạn có thể gửi tờ khai thuế của mình qua bưu điện đến sở thuế địa phương  Đảm bảo rằng bạn đã ký tên và đính kèm đầy đủ các tài liệu cần thiết.

Theo dõi và xử lý kết quả

Sau khi nộp tờ khai, sở thuế sẽ gửi cho bạn một thông báo thuế trong vài tuần hoặc vài tháng, thông báo số tiền thuế mà bạn phải trả hoặc số tiền được hoàn lại. Nếu bạn không đồng ý với thông báo thuế, bạn có quyền nộp đơn kháng cáo (Einspruch) trong vòng một tháng kể từ ngày nhận được thông báo. Bạn nên tham khảo ý kiến của kế toán viên thuế nếu cần thiết.

Lưu trữ hồ sơ

Luật pháp Đức yêu cầu bạn lưu giữ tất cả các tài liệu liên quan đến thuế trong ít nhất 10 năm. Điều này giúp bạn sẵn sàng đối phó với bất kỳ yêu cầu kiểm tra hoặc tranh chấp nào từ sở thuế.

Các khoản khấu trừ thuế phổ biến

Khi khai báo thuế tại Đức, việc tận dụng các khoản khấu trừ thuế là cách hiệu quả để giảm thiểu số tiền thuế phải nộp. Dưới đây là các khoản khấu trừ thuế phổ biến mà bạn có thể áp dụng:

Chi phí liên quan đến công việc

• Chi phí đi lại: Bạn có thể yêu cầu khấu trừ chi phí đi lại từ nhà đến nơi làm việc, thường là 0,30 EUR cho mỗi kilomet của quãng đường di chuyển một chiều.
• Chi phí học tập và đào tạo: Nếu bạn tham gia các khóa học hoặc chương trình đào tạo nâng cao liên quan đến công việc, bạn có thể yêu cầu khấu trừ chi phí này.
• Chi phí văn phòng tại nhà: Nếu bạn làm việc từ xa hoặc có một văn phòng tại nhà, bạn có thể yêu cầu khấu trừ chi phí liên quan đến việc sử dụng không gian này cho công việc.

Chi phí chăm sóc con cái 

Các chi phí liên quan đến việc chăm sóc con cái dưới 14 tuổi, bao gồm chi phí cho nhà trẻ, trông trẻ, và các chương trình ngoại khóa, có thể được khấu trừ lên đến 2/3 số tiền chi phí thực tế, nhưng không quá 4.000 EUR mỗi năm cho mỗi đứa trẻ.

Chi phí y tế và bảo hiểm sức khỏe

Các chi phí y tế không được bảo hiểm chi trả, như chi phí điều trị bệnh nặng, có thể được khấu trừ nếu vượt quá một mức nhất định phụ thuộc vào thu nhập của bạn. Phí bảo hiểm sức khỏe cơ bản bắt buộc có thể được khấu trừ hoàn toàn.

Chi phí bảo hiểm khác 

Bạn có thể yêu cầu khấu trừ các khoản đóng góp vào quỹ hưu trí hoặc các kế hoạch bảo hiểm hưu trí tư nhân. Phí bảo hiểm cho bảo hiểm tai nạn cá nhân hoặc bảo hiểm lao động cũng có thể được khấu trừ.

Chi phí nhà cửa và sinh hoạt

Chi phí sửa chữa và bảo trì nhà cửa: Bạn có thể khấu trừ tới 20% chi phí cho các dịch vụ sửa chữa và bảo trì nhà cửa, tối đa 1.200 EUR mỗi năm.

Chi phí thuê lao động giúp việc nhà: Chi phí thuê người giúp việc nhà hoặc các dịch vụ liên quan khác như chăm sóc người cao tuổi tại nhà cũng có thể được khấu trừ.

Đóng góp từ thiện và tín ngưỡng

Các khoản đóng góp từ thiện cho các tổ chức phi lợi nhuận được công nhận tại Đức có thể được khấu trừ toàn bộ, lên đến 20% tổng thu nhập hàng năm của bạn.

Nếu bạn là thành viên của một nhà thờ có thuế, bạn có thể khấu trừ toàn bộ số tiền thuế nhà thờ đã đóng.

Chi phí pháp lý và chi phí tư vấn thuế 

Các chi phí phát sinh từ việc thuê luật sư trong các vụ kiện liên quan đến thuế hoặc tranh chấp tài chính có thể được khấu trừ. Phí dịch vụ của kế toán viên thuế hoặc các chuyên gia tư vấn thuế liên quan đến việc khai báo thuế của bạn cũng có thể được khấu trừ.

Các khoản khấu trừ khác

Nếu bạn chuyển nhà vì lý do công việc, bạn có thể yêu cầu khấu trừ chi phí di chuyển. Nếu bạn hoặc người thân trong gia đình bị khuyết tật, bạn có thể yêu cầu một khoản khấu trừ cố định hàng năm dựa trên mức độ khuyết tật.

Lời Kết

Việc hiểu và quản lý hệ thống thuế tại Đức có thể là một thách thức, đặc biệt là đối với những người mới bắt đầu hoặc những ai chưa quen với các quy định cụ thể. Tuy nhiên, việc nắm vững các loại thuế cơ bản, quy trình khai báo, và các khoản khấu trừ có thể giúp bạn tối ưu hóa lợi ích tài chính và tránh những rủi ro không đáng có.

Từ việc lựa chọn phương pháp khai báo thuế phù hợp, đến việc chuẩn bị các tài liệu cần thiết và tận dụng các khoản khấu trừ hợp pháp, mỗi bước trong quy trình đều quan trọng để đảm bảo rằng bạn thực hiện nghĩa vụ thuế một cách chính xác và hiệu quả. Nếu bạn gặp khó khăn hoặc có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại tìm kiếm sự trợ giúp từ các chuyên gia thuế hoặc kế toán viên để đảm bảo rằng bạn đang tuân thủ đúng quy định pháp luật và tối ưu hóa các lợi ích thuế của mình.

Hy vọng rằng hướng dẫn chi tiết này đã cung cấp cho bạn cái nhìn rõ ràng về hệ thống thuế ở Đức và giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho các nghĩa vụ thuế của mình. Đừng quên theo dõi các thông tin và thay đổi pháp lý mới nhất để luôn cập nhật và phù hợp với các quy định hiện hành. Chúc bạn thành công trong việc quản lý thuế và đạt được những kết quả tài chính tối ưu nhất!